Autor opracowania – Zygmunt Berdychowski w wydawnictwie Fundacji Instytut Studiów Wschodnich w Warszawie z 2018 roku podsumowującym dorobek i wyniki samorządu polskiego za 28 lat działalności pisze:

                „Nie ma bardziej bezpośredniej demokracji od wyborów samorządowych. Podczas elekcji do parlamentu czy prezydenckiej, wybieramy polityków, którzy są nominowani przez partie i ugrupowania polityczne. Osoby znane, ale często nie mające nic wspólnego z danym regionem albo kandydaci, których wielu z nas nie widziałoby na najwyższym urzędzie w państwie. W wyborach samorządowych mamy do czynienia z ludźmi z najbliższego otoczenia.”     

                „Rok 2018 będzie pod tym względem wyjątkowy, bo otworzy kolejne czterolecie w historii polskiego samorządu. W listopadzie w centrum zainteresowania wszystkich mieszkańców Polski będzie: 16 województw, 314 powiatów, 66 miast na prawach powiatu i 2478 gmin. To właśnie tam zapadają najważniejsze decyzje dotyczące mieszkańców. Ustawy i rozporządzenia wydawane przez parlament i rząd oczywiście dotyczą wszystkich, ale na co dzień nikt się nad nimi nie zastanawia. Dla obywatela ważne jest, żeby miał blisko przedszkole dla swoich dzieci, … czy często wywożone śmieci. Właściwie każdą z jego podstawowych potrzeb zaspakajają decyzje wydane na szczeblu samorządowym”.

                Samorząd terytorialny w Polsce istnieje od 28 lat. Został on reaktywowany w 1990 roku na szczeblu lokalnym (gminnym). Na koniec 2016 roku (okres objęty rankingiem finansowym) w Polsce funkcjonuje 2.478 gmin, w tym 66 miast na prawach powiatów, 314 powiatów oraz 16 województw samorządowych. Należy jednak wyraźnie podkreślić, że pomimo podejmowanych w Polsce w latach 1990-1998 procesów decentralizacyjnych (ponowionych obecnie) podstawowym poziomem organizacyjnym samorządu terytorialnego są gminy.

                Świadczy o tym poziom finasowania zadań dla mieszkańców. Gminy wiejskie, gminy miejsko-wiejskie, gminy wiejskie oraz miasta na prawach powiatu finansują około 78% wszystkich zadań wykonywanych przez samorząd terytorialny. W przypadku powiatów jest to około 13% a w przypadku województw samorządowych – 9%.

                „Samorząd terytorialny jest obok sektora rządowego i ubezpieczeń społecznych częścią sektora finansów publicznych. To nie organy rządowe, ale samorząd terytorialny zaspakaja potrzeby o pierwszorzędnym znaczeniu dla społeczeństwa. Są nimi chociażby zadania w zakresie oświaty, pomocy społecznej , administracji, kultury, ochrony zdrowia, infrastruktury komunalnej. Poziom usług w wymienionych dziedzinach jest symptomem rozwoju cywilizacyjnego społeczeństwa”.

                Część najczęściej stawianych samorządowi zarzutów (np. wysokie zadłużenie) bierze się …. z przemożnej chęci szybkiego nadrabiania zaległości infrastrukturalnych, dążeniu do poprawienia jakości życia społeczności lokalnej i to jeszcze z wykorzystaniem jak największej ilości środków zagranicznych o charakterze bezzwrotnym (w tym unijnych).

                Dla skonstruowania rankingu zaproponowano zastosowanie miernika syntetycznego jako wielokryterialnego miernika oceny. Według kryteriów merytorycznych zaproponowano zestaw zaprezentowanych poniżej dziesięciu wskaźników oceny kondycji finansowej jednostek samorządu terytorialnego:

1. Udział dochodów własnych w dochodach ogółem
2. Relacja nadwyżki budżetowej operacyjnej do dochodów ogółem
3. Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem
4. Obciążenie wydatków bieżących wydatkami na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń
5. Udział środków europejskich w wydatkach ogółem – bez poręczeń
6. Relacja zobowiązań do dochodów ogółem
7. Obciążenie wydatków bieżących kontami obsługi długu
8. Udział podatku dochodowego od osób fizycznych w dochodach bieżących
9. Relacja wydatków inwestycyjnych do dochodów własnych
10. Udział subwencji ogólnej w dochodach ogółem.

W przypadku gminy Pakosław poprawy wymaga wskaźnik udziału dochodów własnych w dochodach ogółem (za rok 2016 tylko 29,8%). Relacja ta nazywana jest wskaźnikiem samodzielności finansowej i traktowana jest jako podstawowy miernik oceny tej samodzielności. W prostym języku: w gminie nie wzrastają podatki – rośnie zamożność mieszkańców – spada procentowy udział subwencji ogólnej państwa – kurczy się wydolność finansowa gminy.

Będą więc mieli nad czym pracować następcy obecnych radnych!

A oto wyniki rankingu finansowego samorządów z powiatu rawickiego:

1. powiat rawicki – na tle 314 powiatów w kraju

rawicki – pozycja 189

pruszkowski – 1

rybnicki – 2

poznański – 3

leszczyński – 22

gostyński – 127

krotoszyński – 270

2. gminy miejsko-wiejskie (616 w kraju)

Jutrosin – 168

Rawicz – 377

Bojanowo – 420

Miejska Górka – 562

3. gminy wiejskie (1559 w kraju)

Pakosław – 1046 miejsce

(niski wskaźnik dochodów własnych – 29,8%, średni wskaźnik wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem – 6,9%, wysoki udział podatku dochodowego od osób fizycznych w dochodach bieżących – 34,7%).

Czerwiec, 18.06.2018r                                                  Wójt – Kazimierz Chudy